Kafkas Sürgünü Anıtı ve Anma Tören Alanı Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyelerinin Katkılarıyla Tamamlandı

21 Mayıs 1864, Çarlık Rusya’nın Kafkasya’yı işgalinin ve tarihe büyük bir insanlık trajedisi olarak geçen Kuzey Kafkasya halklarının anavatanlarından sürgünlerinin sembolleşmiş tarihidir.

“21 Mayıs” Kuzey Kafkasya halklarının hafızalarında, yurtlarını terk etmeye mecbur bırakılmış, temel ihtiyaçlarından mahrum yüz binlerce insanın Kafkasya’nın Karadeniz limanlarından Osmanlı limanlarına, elverişsiz hava koşullarında, emniyetsiz deniz taşıtlarıyla yapılan yolculuklarda yaşanan trajedilerin tarihidir.

Bu trajedilerden birinin yaşandığı ve sözlü anlatılarla Adige ve Abhaz halklarının hafızalarında yer edinen mekânlardan biri de Kefken limanı ve Babalı sahilidir. Babalı sahilinde ilk anma etkinliği Karadeniz’in iki yakasından denize çelenk bırakılması kararının uygulandığı 21 Mayıs 1993 törenleri kapsamında yapılmıştır. Bu tarihten itibaren her yıl 21 Mayıs’ta artan katılımlarla Babalı sahili sürgünün simge mekânlarından biri haline gelmiştir.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin 2021 yılında başlattığı ve Kocaeli Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Oğuz Polatel’in danışmanlığında yürütülen  “Babalı Kültür Alanı Projesi”,  Kafkas sürgününün "hafıza mekanı" olarak kurgulandı. Bölgenin tarihsel mirası sözlü tarih ve arşiv çalışmalarıyla tespit edildi ve bilgi panolarıyla gelecek nesillere aktarıldı.

Projenin anıt heykelinin yapımını Kocaeli Üniversitesi GSF Heykel Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ceyhun Konak üstlendi. Konak, kendi yetiştirdiği öğrencilerinden oluşturduğu ekibiyle yoğun ve özverili bir çalışmayla anıtı 3 ay gibi kısa bir sürede ortaya çıkardı. 8 metre yüksekliğinde ve yaklaşık 6 ton metal malzemeden uygulanan eser, yurdundan edilmiş Kafkas halklarının gelecekte kendilerine yurt edinecekleri yeni yerlere göç etmek zorunda bırakılması sonucu Karadeniz’i aşıp Babalı sahiline ulaşabilmiş yorgun ama mağrur bir Kafkas kadınının yarı hüzünlü, yarı umutlu duruşunda vücut buluyor.