KOÜ’lü akademisyen Almanya’da kadın hakları üzerine araştırma yapacak

Kocaeli Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Dr. Öğr Üyesi Itır Aladağ Görentaş,  “Koşullu Vatandaş: Güvenlik ve İnsan Hakları Arasında Avrupa’daki Müslüman Kadınlar- Almanya Örneği”  başlıklı TÜBİTAK projesiyle, Almanya’da araştırma faaliyetlerinde bulunacak.

Dr. Öğr Üyesi Itır Aladağ Görentaş, Philipps University of Marburg/ Almanya'da Center for Near and Middle Eastern Studies'de bir yıl süre ile proje kapsamında Türk kökenli Alman vatandaşı kadınların temel insan haklarına erişimini inceleyecek.

Yürüteceği TÜBİTAK projesi ile ilgili bilgiler veren ve projesinin özetini paylaşan Dr. Öğr Üyesi Itır Aladağ Görentaş, “1960’larda misafir işçi anlaşmaları Avrupa’nın güney ve doğusuna doğru uzanmaya başladığından beri özellikle Müslüman toplumlardan gelen göçmenlerin kıtadaki ev sahibi toplumla karşılaşması ve uyumu konuyla ilgili tüm aktörler için farklı söylemler ve bakış açılarıyla da olsa gündemini korumuştur. Bahse konu dönemden günümüze artan şekilde siyasi otoriteler Müslüman toplumu güvenlikleştirme eğilimindedirler; bireysel özgürlükler ve cinsiyet eşitliği gibi kavramlar üzerinden özellikle Müslüman kadınlar güvenlikleştirme için bir araç olarak değerlendirilmekte ve güvenlikleştirmenin doğrudan hedefi olmaktadır. Avrupa’daki terör saldırıları, ekonomik darboğaz ve Suriye İç Savaşı sonucu yeni gelenlerin sayısındaki artış güvenlik endişelerinin artmasına neden olmuştur. Kültürel farklılıkları ve İslam’ı görünür hale getirmeleriyle Müslüman kadınlar göçmen karşıtı gündemde en ön sıraya yerleşmişlerdir. Bunun kaçınılmaz bir sonucu olarak, resmi söylemin aksine, çoğulculuk ve insan haklarını vurgulamak yerine, günümüzde Avrupa kimliği “ötekilerin” açıkça dışlanması ile tanımlanmaya başlamıştır.

Bu çalışmada, “göçmen kökenli” Müslüman kadınların vatandaşlığının ve temel insan haklarının koşulluluğu, göç ve vatandaşlık ikilemine hâkim “biz” ve “onlar” karşıtlığı üzerinden analiz edilecek ve tartışılacaktır. Göç çok uzun yıllardır bir güvenlik meselesi olarak kurgulanmaktadır. Bu projede, yukarıda belirtilen faktörlerin etkisi ile Müslüman kadınların seçilmiş temel insan haklarını kullanırken karşılaştıkları güçlükleri tespit etmek amaçlanmaktadır. Araştırmada incelenecek haklar Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden hareketle özel ve aile hayatına saygı hakkı, düşünce, vicdan ve din özgürlüğü, ifade özgürlüğü, toplantı ve dernek kurma özgürlüğü, evlenme hakkı, ayrımcılık yasağı, eğitim hakkı ve ayrıca çalışma hakkı olarak seçilmiştir. Araştırma Avrupa genelinde Almanya’yı ve Almanya’daki Türk kökenli vatandaşları örneklem olarak alacak, ilk önce Suriye mülteci hareketliliğinin Avrupa çapında bir “krize” dönüştüğü ve kıta genelinde terör saldırılarının tırmanışa geçtiği 2015 sonrası göç politikaları ve vatandaşlık düzenlemelerindeki olası değişiklikler incelenecektir. Çalışmanın teorik arka planını oluşturacak bu ilk aşamada kavram ve söylem analizi yapılacaktır. Çalışmanın ikinci aşamasında saha çalışmasında, ilk aşamada tespit edilen siyasi ve hukuki değişikliklerin yine Almanya’daki Türk kökenli Müslüman kadınların listelenen insan haklarını kullanmalarındaki etkisi derinlemesine mülakat yöntemi ile araştırılacaktır. Derinlemesine mülakatlarla araştırma Türk Müslüman kadınların deneyimlerine yönelecek ve göçün güvenlikleştirilmesi ile İslamofobinin toplumsal cinsiyet bağlamındaki sonuçlarına odaklanacaktır. Bu proje bugün Avrupa’da Müslüman bir kadın olmanın ne demek olduğunu hukuki, siyasal ve sosyolojik perspektiften tanımlamayı amaçlamaktadır.” açıklamasında bulundu.