Kocaeli Üniversitesi’nden yerli ağaç türlerinin ahşap yapılarda kullanılmasına katkı

Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Erkan Akpınar, Orman Genel Müdürlüğü - Marmara Ormancılık Araştırma Enstitüsü'nce yürütülen proje dahilinde, KOÜ TTO işbirliğiyle EUROCODE 5 çerçevesinde yerli ağaç türleri Karaçam ve Göknarın ahşap yapılarda kullanılması için uluslararası onayına katkıda bulundu.

İklim değişikliği ve küresel ısınma sorunlarıyla birlikte, sürdürülebilirlik kapsamında ahşap malzemesinin yeri daha da önemli hale gelmiştir. Bazı ülkelerde, yapı sektöründe ahşap kullanımına devlet bazında destek ve teşvik düzenlemeleri yürürlüğe alınmışken, karbon ayak izi göreli olarak fazla olan malzemeler üzerinde baskı kurulmaya başlandığı görülmektedir. Kanada, Amerika gibi ülkelerde yapı stokunun önemli bir kısmını oluşturan ahşap yapılar, dünya genelinde yaygınlaşma eğilimindedir.  Uluslararası standartlara göre yapılarda ahşabın kullanılabilmesi için ilgili ağaç türlerinin kalitesinin, yetiştiği ülke temeline dayanarak belirlenmiş ve uluslararası kurullarca kabul edilmiş olması gerekmektedir. Söz konusu ahşap malzeme, sertifikalı, sürdürülebilir bir endüstriyel ormancılık yoluyla elde edilen kaynaktan, gelişigüzel kesim olmadan sağlanmaktadır. Ne yazık ki günümüze dek, ülkemiz ağaç türlerinin uluslararası bir kalite onayı bulunmamaktadır. Bu durum, gerek ülkemizde uluslararası standartlara göre inşa edilecek ahşap yapılarda, kalitesi onaylanmış ithal ahşap malzemenin kullanımını zorunlu kılmakta, gerekse kesilebilir ağaçlarımızdan ihracat yoluyla elde edilebilecek ekonomik kazancın kaybedilmesine sebep olmaktadır.

Bütün bunlar göz önüne alınarak, Dönemin Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin himayesinde, Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey'in talimatıyla, Marmara Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından "Yerli İğne Yapraklı Ağaç Türlerimizin Mukavemet Sınıflarının Belirlenmesi-1-Karaçam ve Göknar Projesi" hayata geçirilmiş ve tamamlanmıştır. Proje, Türkiye Orman Ürünleri Sanayicileri ve İş Adamları Derneği ile Ulusal Ahşap Birliğinin desteğiyle, Münih Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Jan-Willem de Kuilen ile Boğaziçi Üniversitesi misafir Öğretim Üyesi Prof. Ario Ceccotti danışmanlığında yürütülmüştür. Proje çalışmaları, İstanbul Üniversitesi, Orman Endüstri Mühendisliği bölümünden Prof. Dr. Türker Dündar, Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden Prof. Dr. Ahmet Türer, Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden Prof. Dr. Hilmi Luş, Kocaeli Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Erkan Akpınar ve üniversitelerdeki diğer proje ekipleri tarafından geçekleştirilmiştir.

Projeden elde edilen sonuçlar raporlanarak, 2021 yılı içerisinde yapılan Avrupa Standartlar Komitesi (CEN) toplantısında sunulmuş, kurul tarafından başarılı ve uygun bulunarak süreç olumlu sonuçlanmıştır. Bu sayede kalite seviyesi tescillenen ve onaylanan yerli Karaçam ve Göknar ağaç türlerimiz, EUROCODE 5 kapsamında ahşap yapılarda kullanımına olanak sağlayacak şekilde, "Türkiye" kaynak adıyla TS EN / EN 1912 standardının güncel baskısına dahil edilecektir.

Üniversitemizin katılımını sağlayan Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Nilgün Fığlalı'ya, Mühendislik Fakültesi Dekanımız Prof. Dr. İlhan Tekin Öztürk'e ve Kocaeli Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi (KOÜ TTO)'ndan Ahmet Şen'e teşekkürlerimizi sunarız. Ülkemiz adına önemli olan bu projeye, özellikle zorlu pandemi şartlarında, İnşaat Mühendisliği Bölümü Yapı Laboratuvarında projenin üniversitemizi temsilen yürütülmesini ve başarıyla tamamlanmasını sağlayan öğretim üyemiz Dr. Öğr. Üyemiz Erkan Akpınar'ı tebrik eder, başarılarının devamını dileriz.