Güne Bakış'ta "Hemofili'' hakkında konuşuldu. Çağdaş Dandan ve Helin Kaya'nın sunduğu Güne Bakış programına Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Mehtap konuk oldu.
Konuşmasına Hemofili'nin tanımını yaparak başlayan Mehtap, ''Hemofili kelimesi Yunanca kökenli bir kelime. ''Hemo'' kan, kanama; ''filia'' ise seven, eğilimi olan anlamında. Dolayısıyla Hemofili, kanamaya eğilimi olan anlamına geliyor. Hemofili, kanın pıhtılaşmasına bağlı olarak oluşan bir hastalık. Vücudumuzdaki damarlar zedelendikten sonra kan pulcukları yaralanan bölgeye yapışarak bir tıkaç oluşturuyor. Bu tıkacın daha güçlü olabilmesi için fibrin denen maddenin birikmesi lazım. Bu maddenin birikmesi içinde kandaki birçok madden in işlemden geçmesi gerekiyor. İşte Hemofili de bu faktörlerin eksikliğine bağlı olarak oluşuyor. Oluşan tıkaç güçsüz olduğu için kanın yapmış olduğu basınçla yok oluyor. Dolayısıyla o bölgede kanamalar oluyor'' dedi. Mehtap, ayrıca hastalığın faktör eksikliğine bağlı olarak adlandırıldığını söyleyerek,8 faktör eksiliğinin Hemofili A, 9 faktör eksiliğinin Hemofili B, 11 faktör eksiliğinin ise Hemofili C olarak tanımlandığını ifade etti.
Özgür Mehtap konuşmasına 17 Nisan Dünya Hemofili Günü hakkında bilgiler vererek devam etti. Mehtap, Dünya Hemofili Günü'nün, Dünya Hematoloji Kuruluşu tarafından 1989 yılında ilan edildiğini söyleyerek, bugünün Hemofili hastalığı hakkında bilgi sahibi olunması ve farkındalık yaratılması için ilan edildiğini vurguladı.
Doç. Dr. Mehtap hastalığın nedenlerinden bahsederek, ''Hemofili, X kromozomuna bağlı olarak gelişiyor. X kromozomu erkeklerde bir adet bulunuyor ve kromozom da hastalık barındırınca erkekler de hasta oluyor. Kadınlar ise taşıyıcı durumundalar, anneden erkek çocuğuna geçiyor hastalık. Erkekler ise kız çocuklarına geçiriyor hastalığı. Nadiren görülen başka bir neden ise daha sonradan oluşan mutasyonlar. Dolayısıyla Hemofili genetik bir hastalık'' ifadelerini kullandı.
Hastalığın belirtilerinden de bahseden Mehtap, hastalığın çocukların sürünme dönemlerinde ortaya çıktığını söyleyerek çocukların el bileklerinde ve dizlerinde travma ile birlikte morarmalar, eklem yerlerinde şişmeler, ağrı ve kızarıkların Hemofili'den şüphelenmek için yeterli olacağını söyledi. Mehtap ayrıca, vücuttaki morarmaların, diş çekimi sırasında aşırı kanamanın, idrar yolu ve burun yolundaki kanamaların da Hemofili'nin belirtilerinden olduğunu söyledi.
Hemofili'nin tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu kaydeden Mehtap, eksik faktörlerin yerine koyulması ile Hemofili hastalarının sağlığına kavuşabileceğini, bu faktörlerin ise vericilerden sentezlenerek ya da rekombinant yöntemi ile bakterilerden üretilerek sağlandığını kaydetti. Çocuk hastalara kanama başlamadan önce haftalık olarak bu faktörlerin verilebildiğini aktaran Mehtap, faktör aktarımının hastanın durumuna göre değişkenlik gösterebildiğini belirtti.
Hastaların çalışma şartlarına dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Mehtap, hastaların ve ailelerin bilinçli olması gerektiğini, özellikle eklem hasarı sonucunda çocuklarda hareket kaybının meydana gelebileceğini söyleyerek bu durumun çocuklara sosyal hayatta zorluklar çıkaracağını aktardı.
Doç. Dr. Özgür Mehtap, hastaların ve ailelerin bilinçlendirilmesi için yapılması gereken çalışmalardan da bahsederek,'' Hemofili Derneği adlı bir derneğimiz mevcut. Hastalarla beraber bilinçlendirme toplantıları, eğitim toplantıları yapıyoruz. Hemofili Derneği'nde sosyal etkinlikler de yapılıyor'' dedi.
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Mehtap, Hemofili hastalarına ve ailelerine mesajlar vererek, hastaların ve ailelerinin bilinçli olması gerektiğini söyledi. Mehtap ayrıca, hastalığın tedavisinin de artık kolay bir şekilde yapıldığını sözlerine ekledi.
Haber: Ahmet Esat ÖZTÜRK (Radyo K.İ.) Fotoğraf: İsa GÜNER (Radyo K.İ.)
