Bakanlar Kurulu Kararıyla Kocaeli Üniversitesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı adına uluslararası bir ekiple İstanbul'da Küçükçekmece Göl Havzasında yürütülen (Bathonea) kazılarının ilk beş yıllık bilimsel sonuçlarının kitabı çıktı.
Uluslararası 38 bilim insanı tarafından bölgenin arkeoloji, tarih, jeomorfoloji, jeofizik, jeosismik, numizmatik, mimari, şehircilik, endüstri, sualtı, flora ve faunasının değerlendirildiği makalelerin yer aldığı kitabın editörlüğü kazı Başkanı Doç. Dr. Şengül Aydıngün tarafından yapıldı. Uluslararası bir yayın evi olan Arkeoloji ve Sanat yayınlarından çıkan kitaba MARPORT firması sponsorluk yaptı.
Kitabın önsözünde Rektörümüz Prof. Dr. Sadettin Hülagü, Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurumlarından sorumlu Müsteşar Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Emre Bilgili, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Ali Rıza Altunel, kazıların AB ortağı olan Polonya Büyükelçisi Maciej Lang'ın yazıları bulunuyor.
İstanbul Küçükçekmece Göl Havzası Bathonea kazıları İstanbul'un tarihindeki boşlukları doldururken tarihsel kayıtlarda söz edilen ancak kanıtlanamamış olaylara ait arkeolojik izleri de ortaya çıkararak doğruladı. Kazı sonuçları yalnızca İstanbul için değil, Marmara bölgesinin ve tüm Avrupa'nın tarihsel geçmişine katkı sunuyor.
Kitapta açıklanan önemli bulgular ise şöyle:
1 - Tarım bilgisinin Avrupa'nın kendi içinden, bağımsız olarak çıkmayıp, Ortadoğu'dan Avrupa'ya geçtiğini ispatlayacak 9000 yıllık çakmak taşı aletlere ulaşılmıştır.
2 - Avrupa topraklarında M.Ö. 2 binli yıllarda yaşamış Hititlerin ilk izleri bulunmuştur. Böylece İstanbul'un tarihindeki eksik bir halka tamamlanmıştır.
3 - Antik tarihçilerin söz ettikleri ama günümüze kadar hiçbir maddi kanıtı ortaya çıkmamış olan, Trak/Frig kavimlerinin, M.Ö. 1200'lü yıllarda İstanbul Boğazı'ndan da geçerek Anadolu'ya göç ettikleri seramik buluntuları yanında arkeolojik kanıtlarla ispat edilmiştir.
4-Helenistik dönemde yapıldığı sanılan büyük bir limana ait mendirek ve teras duvarları ve göl içindeki antik fenerin tespiti su altı çalışmalarıyla yapılmıştır. Böylece geçmişte gölün aslında Marmara denizinin bir koyu olduğu ve uluslararası büyük bir deniz ticaretinin ana istasyon noktalarından olduğu anlaşılmıştır.
5 - Roma İmparatoru Büyük Konstantin'in M.S. 4. yy'da yaptırdığı imparatorluk binalarına İstanbul'da ilk kez ulaşılmıştır. Bir Saray-Manastır-Martiryon kompleksinin kazısı sürmektedir.
Bathonea Kazılarının İlk Beş Yıllık Sonuçları Bir Kitapta Toplandı
13 Haziran 2018
6- M.S.626 yılında Avarların İstanbul'a yaptığı saldırının ilk izi karbon testleri ile doğrulanarak tespit edilmiştir.
7-Dünya'da ilk kez tek bir noktada rekor kıracak bir şekilde, 1500 yıllık 700 adet, antik dönem ilaç şişeleri (Unguanterium) ortaya çıkarılmıştır. Tübitak MAM tarafından yapılan incelemede ilaçların kalp hastalığını tedavi ve sakinleştirici özelliği olduğu tespit edilmiştir.
8- M.S.9 yüzyıl ile 11. yüzyıllar arasında Baltık denizi çevresinde yaşayan Vikinglerin Tuna yoluyla Karadeniz üzerinden Akdeniz'e açılırken İstanbul'da bir kaç limanda kaldıkları bilinmesine rağmen kanıtları yakın zamana kadar bulunmamıştır. Bathonea kazılarında Vikinglere ait izler, yine onların torunları olan Polonyalı bilim insanlarımızın katkılarıyla anlaşılmıştır.
9- Tarihsel olarak 6. ve 11. yüzyılda İstanbul ve çevresinde yaşandığı bilinen büyük depremlerin izleri ilk kez Bathonea'da tespit edilerek yer bilimleri alanında da bilgilerimizi sağlamlaştırmıştır.
10- İstanbul'un Feth edilmesinden önce Fatih Sultan Mehmed'in Babası Sultan II. Murad döneminden itibaren burada, Osmanlı'nın yerleştiğine dair, Edirne basımı nadir IYI (Oğuz boyu sembolü) işaretli sikkeler ele geçmiştir. IYI sembollü sikkeler Osmanlı Tarihi boyunca bir tek II. Murad zamanında kısa süreliğine darp edilmesi açısından nadirdir.
