Güne Bakış'ta "Kocaeli Üniversitesi Kök Hücre ve Gen Tedavileri Araştırma ve Uygulama Merkezi (KÖGEM) ile Kök Hücre" hakkında konuşuldu. Helin Kaya ve Çağdaş Dandan'ın sunduğu Güne Bakış programına bugün Kocaeli Üniversitesi KÖGEM Müdürü Doç. Dr. Yusufhan Yazır konuk oldu.
Doç. Dr. Yazır, konuşmasına kök hücre hakkında bilgi vererek başladı. Yazır, "Kök hücre son zamanların flaş konusu. Bizim için de son derece önemli bir hücre haline geldi. Aslında herkesin bildiği gibi biz hücreleri vücutta somatik hücreler, üreme hücreleri ve kök hücreler olmak üzere artık üç kısımda inceliyoruz. Kök hücreleri de vücutta diğer hücrelere farklanabilen, onlar için potansiyel taşıyan hücreler olarak görüyoruz ve artık hemen hemen bütün hücrelerin kök hücreler tarafından uygun koşullarda sağlandığı taktirde yeniden meydana getirilebildiğini biliyoruz. Bu anlamda son derece önemli bir konuma yükseldi. Artık klasik kitaplara yerleşmiş bir biçimde öncelikle bulundukları yere göre kök hücreleri ayırabiliyoruz. Bir diğer ayırma kriterimiz ise güçlerine göre, yani biz buna potenslerine göre diyoruz. Potenslerine göre ayırdığımızda totipotent, pluripotent, multipotent, oligopotent ve unipotent kök hücreler olmak üzere beş kısımda inceleyebiliyoruz. Bulundukları yere göre incelediklerimizde ise embriyodan elde edildiklerinde embriyonik kök hücreler, fetüsten elde edildiklerinde fötal kök hücreler ve yetişkinde var ise bunlar yani doğduğundan sonra ki kök hücrelerse bunlara da yetişkin tipi kök hücreler diyoruz" dedi.
"KÖGEM Türkiye'deki İlk Kök Hücre Merkezi"
Konuşmasının devamında kök hücrenin elde edinimine de değinen Doç. Dr. Yazır, "Kök hücreler aslında insan vücudunda hem embriyonik dönemde yani hem anne karnındaki dönemde, oluşum döneminde hem de yetişkin insanda bulunur. En önemli kaynaklarımızdan bir tanesi kemik iliği ve periferik kan dediğimiz bildiğimiz dolaşımımızda ki kanımız. Bunun dışında yağ dokusundan, kordon kanından, kordonun kendisinden diyebileceğim şekilde bir çok kaynaktan elde edebiliyoruz" ifadelerini kullandı.
Doç. Dr. Yazır, günümüzdeki kök hücre tedavilerinden de bahsetti. Doç. Dr. Yazır, "Kök hücre gerçekten çok yeni bir bilim dalı, çok yeni bir konu, dolayısıyla bilmediğimiz çok fazla şey var. Biz hekimlerin öncelikle öğrendiğimiz şeylerden bir tanesi hastaya zarar vermemek. Dolayısıyla faydamızdan çok zararımızın olmamasına bakıyoruz. Bu bizim için en etik ve kritik konulardan bir tanesidir. Hakkında çok az şey bildiğimiz kök hücrede artık yapılabilecek şeylerin sınırı yok. Ama her şey hemen hemen araştırma safhasında devam ediyor" şeklinde konuştu.
Doç. Dr. Yazır, müdürlüğünü yaptığı Kocaeli Üniversitesi Kök Hücre Ve Gen Tedavileri Araştırma ve Uygulama Merkezi hakkında konuştu. Yazır, "Kök Hücre Ve Gen Tedavileri Araştırma ve Uygulama Merkezi gururla söyleyebilirim ki Kocaeli Üniversitesi tarafından Türkiye'de ilk kurulan kök hücre merkezidir. Çok olumlu çalışmalar gerçekleşti bugüne kadar. 2007 yılında aktif olarak çalışmaya, 2009 yılında ise ilk ürünlerini vermeye başladı. Önceleri elbette ki çok kısıtlı olanaklarla bu işe başlandı. Üniversitemizden sadece 151 bin TL'lik bir destekle, geri kalan bütün sağlanan kaynakların TÜBİTAK gibi dış kaynaklardan sağlandığı bir haline geldi. Bu da gurur verici bir şey aslında. Hemen hemen üniversitemizin kaynaklarını hiç kullanmadan bu hale geldik. Şimdi inanılmaz bir alt yapımız var" dedi.
Yusufhan Yazır, konuşmasının devamında KÖGEM'de yaptıkları faaliyetlerden bahsetti. Doç. Dr. Yazır, "Türkiye'de ilk kurulmuş merkez olmak biraz ağır bir sorumluluk. Çünkü bu konuda eğitimli yetişmiş teknik elemanından öğretim üyesine kadar hemen hiçbir şey yoktu. Gerçekten üstün çabalarla çalışmalara başlandı. Bugüne kadar yaklaşık 24-25 tanesi TÜBİTAK projesi olmak üzere ve 35'e yakın dış kaynaklı yani üniversitemiz dışı kaynaklı olmak üzere burada bir çok proje gerçekleştirildi. Bu projelerin sonucunda da kırkın üzerinde makale elde edildi ki etki faktörü oldukça yüksek" ifadelerini kullandı.
Kocaeli Üniversitesi Kök Hücre ve Gen Tedavileri Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Yusufhan Yazır, kök hücre konusuna emek verdiklerini ifade ederek KÖGEM'in GMP Laboratuvarı'na ihtiyaç duyduğunu sözlerine ekledi.
Haber: Senanur TÜRKÜCÜ (Radyo K.İ.) Fotoğraf: İsa GÜNER (Radyo K.İ.)
